ESG, to czynniki w oparciu o które tworzone są ratingi oceny pozafinansowej przedsiębiorstw, organizacji oraz państw (więcej o ESG przeczytasz w tym tekście).
Koncepcja ESG opiera się na trzech filarach. Pierwszy z nich, environmental, dotyczy ochrony środowiska naturalnego i przeciwdziałaniu jego degradacji. Litera E to najprościej mówiąc: dbałość o środowisko naturalne.
To czynnik, który na dany moment, wymusza najszybsze zmiany i transformację w przedsiębiorstwach (ma np. kluczowe znaczenie dla wszystkich firm z sektora energetycznego w Polsce). Jest też najmocniej osadzony w świadomości społecznej, co sprawia, że już dziś wymaga się od firm, by wykazywały swój wpływ na środowisko naturalne, w tym klimat, m.in. poprzez ujawnianie emisji gazów cieplarnianych jakie generują.
Szanse i ryzyka dla biznesu w aspekcie środowiskowym
Wdrażanie strategii ESG w firmie warto rozpocząć od zidentyfikowania źródeł najwyższych emisji i rozpocząć monitorowanie jej, a co za tym idzie redukcję (nie wiesz jak monitorować ślad węglowy – sprawdź jak Responsiblee może Ci w tym pomóc!). Minimalizowanie emisji to jednak tylko jeden z obszarów filaru E oraz pierwszy krok do stworzenia polityki środowiskowej twojego przedsiębiorstwa. By zaliczać się do grona firm odpowiedzialnych, politykę środowiskową należy opracować w taki sposób, by była spójna ze strategią całego biznesu. Powinna ona uwzględniać kalkulację szans i ryzyk, powiązanych ze zmianami klimatu i degradacją środowiska i skupiać się na takich aspektach, jak:
- osiągnięcie neutralności klimatycznej (najpóźniej do 2050 roku)
- redukcja śladu węglowego
- deklaracja współpracy z neutralnymi klimatycznie dostawcami i partnerami
- ujawnianie łańcucha dostaw
- ujawnianie źródeł finansowania
- wzrost bez zwiększania zużycia energii
- dbałość o bioróżnorodność i ochronę ekosystemów
- gospodarka obiegu zamkniętego
- zrównoważona gospodarka wodna
- zrównoważone zużycie zasobów naturalnych
- użytkowanie gruntów
- neutralny klimatycznie produkt końcowy i klienci z niego korzystający
- produkcja materiałów nadających się do recyklingu
- energia odnawialna (łańcuch OZE w źródłach energii przedsiębiorstwa)
Elementy strategii będą różne w zależności od charakteru Twojej działalności – ważne, by postawić sobie konkretne i mierzalne cele, które przedsiębiorstwo będzie konsekwentnie realizować.
Europejski Zielony Ład, FitFor55 i PEP2040, czyli najważniejsze regulacje
Obowiązek raportowania ESG wywodzi się z długoterminowej, strategicznej wizji Unii Europejskiej, która ma na celu stanie się pierwszym zeroemisyjnym kontynentem, a także zachęca przedsiębiorstwa europejskie do wykorzystywania swojego potencjału w zakresie obniżenia poziomów emisji. Poniżej najważniejsze, już dziś obowiązujące europejskie przedsiębiorstwa regulacje, które w szczególności kładą nacisk na transformacje firm w obszarze środowiskowym.
Europejski Zielony Ład (European Green Deal) to przyjęty w 2019 roku przez Unię Europejską pakiet wniosków ustawodawczych, które mają na celu przekształcenie UE w nowoczesną, zeroemisyjną, konkurencyjną gospodarkę:
- która do 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto
- w której nastąpi oddzielenie wzrostu gospodarczego od zużywania zasobów
- w której żadna osoba ani żaden region nie pozostaną w tyle
- która dba o dobrostan obywateli UE i chroni ich zdrowie przed negatywnymi skutkami związanymi ze zmianami klimatu i środowiska
Fit for 55 to pakiet propozycji legislacyjnych przyjęty przez Unię Europejską w lipcu 2021 w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, rozszerzając go o dodatkowe cele do osiągnięcia do 2030 roku:
- zmniejszenie emisji netto o co najmniej 55% (w porównaniu do 1990 roku)
- zwiększenie udziału OZE w wytwarzaniu energii do 40%
- zwiększenie efektywności energetycznej do 36-39%
- zakaz sprzedaży samochodów spalinowych po 2035 roku
Polityka Energetyczna Polski do 2040 (PEP2040) – dokument przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, którego celem jest bezpieczeństwo energetyczne przy jednoczesnym zapewnieniu konkurencyjności gospodarki, efektywności energetycznej oraz oddziaływania sektora energetycznego na środowisko. Opiera się o trzy filary:
- I filar – sprawiedliwa transformacja: wsparcie rejonów węglowych, zapewnienie nowych miejsc pracy i gałęzi przemysłu uczestniczących w przekształceniach sektora, redukcja ubóstwa energetycznego.
- II filar – zeroemisyjny system energetyczny: wdrożenie energetyki jądrowej i wiatrowej morskiej oraz zwiększenie roli energetyki obywatelskiej.
- III filar – dobra jakość powietrza: transformacja sektora ciepłowniczego, elektryfikacja transportu oraz promowanie budownictwa zeroemisyjnego.
Planuj, monitoruj, redukuj!
Z uwagi na powyższe regulacje, ale także rzeczywisty stan środowiska naturalnego i konieczność powstrzymania wzrostu globalnego ocieplenia, nasza gospodarka stoi wobec ogromnych wyzwań. Podmioty gospodarcze w Europie muszą przejść zieloną transformację – te, które tego działania się nie podejmą mogą ponieść konsekwencje, które w dłuższej perspektywie negatywnie wpłyną na ich funkcjonowanie oraz wiarygodność finansową. Zaniechanie transformacji, szczególnie w obszarze związanym ze zmianami klimatu, może nieść ze sobą rozmaite zagrożenia, tzw. ryzyka transformacyjne wynikające z niedostosowania działalności przed wejściem w życie regulacji dla kolejnych grup przedsiębiorstw.
Odpowiedzialny i zrównoważony rozwój jest nie tylko naszym moralnym obowiązkiem – to także szansa na uzyskanie przewagi rynkowej, finansowania i nowych partnerów biznesowych dla tych firm, które poważnie i odpowiednio wcześniej podejmą się wdrażania strategii ESG.
Już dziś warto zrobić pierwszy krok w stronę prowadzenia zrównoważonego i odpowiedzialnego przedsiębiorstwa – dobrym startem jest rozpoczęcie monitorowania emisji gazów cieplarnianych Twojej działalności, w czym pomoże Ci Responsiblee.
O pozostałych filarach ESG – Social & Governance – przeczytasz w tym tekście.
